
اﻟﺠﺰء اﻷول
( ﻻﺑﺪ أنAnatomical landmark) كﺎﻨﻫ ﻊﻄﻘﻣ ﻞﻛ ﻲﻓو ﻊﻃﺎﻘﻣ ثﻼﺛ ﻰﻟا ﻢﻠﻔﻟا ﻢﺴﻘﻧ غﺎﻣﺪﻟا ساﺮﻔﻣ ةءاﺮﻗ ﺔﻟﻮﻬﺴﻟ
ﻧﻌﺮﻓﻬﺎ
اﻟﻤﻘﻄﻊ اﻷول
وﻋﻠﻰ ﺟﺎﻧﺒﯿﻪpons ﻪﻗﻮﻓ fourth ventricle ﻮﻫ ﻊﻄﻘﻤﻟا اﺬﻬﺑ ﻢﻬﻤﻟا ( landmark) :ﻢﻠﻔﻟﺎﺑ ﻦﯿﻌﻄﻘﻣ لوأ ﻦﻋ هرﺎﺒﻋ
Vermis ﯾﺮﺗﺒﻂ ﻓﺼﻲ اﻟﻤﺨﯿﺦ ﻓﯿﻤﺎ ﺑﯿﻨﻬﻤﺎ ﺑﺎلLeft and Right cerebellar hemisphere
Basillar artery أﻛﻮ داﺋﺮه ﺻﻐﯿﺮه ﺑﯿﻀﺎء ﻫﻲpons قﻮﻓ
:ﻛﻤﺎ ﻣﻮﺿﺢ ﺑﺎﻟﺼﻮر
Red point Basillar artery
Green point Pons
Yellow point Fourth ventricle
Blue point cerebellar hemispheres
Black point cerebellar Vermis
-1-

اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ
Basal ganglia level ﻫﺬا اﻟﻤﻘﻄﻊ ﯾﺴﻤﻰ
Landmarks ﻫﺬا اﻟﻤﻘﻄﻊ ﯾﺤﺘﻮي اﻟﻜﺜﯿﺮ ﻣﻦ
ﻛﻤﺎ ﻣﻮﺿﺢ ﺑﺎﻟﺼﻮره
ﺑﺎﻟﻠﻮﻧﯿﻦ اﻟﺴﻤﺎﺋﻲ واﻟﺒﺮﺗﻘﺎﻟﻲBasal ganglia .1
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻻﺻﻔﺮInternal capsule .2
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻷﺣﻤﺮThalamus .3
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻻﺧﻀﺮFrontal horn of lateral ventricle .4
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻻزرقOccipital horn of lateral ventricle .5
Frontal; Temporal; parietal and occipital ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﻧﻌﺮف ﻣﻦ ان اﻟﺪﻣﺎغ ﻣﻘﺴﻢ إﻟﻰ
frontal or ﻧﻜﻮل ﻓﻲLesion ﻒﺻﻮﻧ ﻦﻣ ﻰﺘﺣ فﺮﻌﻧ مزﻻ ??? Lobe ﻞﻛ ﻦﯿﺒﯾ Level يا ﻲﻓ لﺎﺴﻧ ﻪﺴﻫ
... وﻫﻜﺬاtemporal
اﻟﺠﻮاب
-2-

ﻣﻮﺟﻮدات ﯾﻌﻨﻲ ﯾﻜﻮنfrontal and occipital horns of lateral ventricle نﺎﻛ اذإ فﻮﺸﻧو ﻢﻠﻔﻟا ﻰﻠﻋ عوﺎﺒﻧ
Frontal; Temporal and Occipital اﻟﻲ ﻣﺒﯿﻨﻪ ﺑﺎﻟﻤﻘﻄﻊ ﻫﻲlobes
ﻓﻲ ﺗﻠﻚ اﻟﻤﻘﺎﻃﻊLobes ﻢﯿﺴﻘﺗ نﻮﻜﯾ حار ﻦﯿﺒﻣ (مدﺎﻘﻟا ﻊﻄﻘﻤﻟﺎﺑ ﺎﻨﯿﺠﯾ حار )body of lateral ventricle نﺎﻛ اذاو
Frontal; parietal and Occipital
ﻟﻠﺘﻮﺿﯿﺢ أﻛﺜﺮ
اﻟﻲLobes نﻮﻜﯾ حار تادﻮﺟﻮﻣ frontal and occipital horns of lateral ventricle ﻪﯿﻓ اﻟﻲLevel ﻲﻓ
Frontal; Temporal and Occipital ﻫﻲsection لﺎﺑ ﻪﻨﯿﺒﻣ
اﻟﻲLobes نﻮﻜﯾ حار دﻮﺟﻮﻣ (ﺚﻟﺎﺜﻟا ءﺰﺠﻟﺎﺑ ﻪﻨﻋ ﻲﺠﺤﻧ حار )Body of lateral ventricle ﻪﯿﻓ اﻟﻲLevel ﻲﻓ
Frontal; parietal and Occipital ﻫﻲsection لﺎﺑ ﻪﻨﯿﺒﻣ
-3-

اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ
Body of lateral ventricle واﺣﺪ وﻫﻮLandmark ﻰﻠﻋ يﻮﺘﺤﯾ ﻊﻄﻘﻤﻟا اﺬﻫ
اﻟﻲ ﻣﺒﯿﻨﻪ ﻫﻦLobes نﻮﻜﯾ Level اﺬﻫ ﻲﻓ
Frontal; parietal and Occipital
اﺧﺮ أرﺑﻊ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﻦ اﻟﻤﻔﺮاس ﻧﻘﺴﻤﻬﻦ ﻛﺎﻵﺗﻲ
Frontal and parietal اﻟﻤﻘﻄﻌﯿﻦ ﻗﺒﻞ اﻻﺧﯿﺮات ﯾﺒﯿﻦ ﺑﯿﻬﻦ
parietal واﺧﺮ ﻣﻘﻄﻌﯿﻦ ﯾﺒﯿﻦ ﺑﺲ
( SAH ﻣﻔﺮاس اﻟﺪﻣﺎغ ) ﺑﻘﺖ ﻛﻢ ﺷﻐﻠﻪ راح اﻧﺰﻟﻪ ﺑﻤﻨﺸﻮر ﺧﺎص ﻷﻫﻤﯿﺘﻬﺎ ﺗﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎلanatomy ﺔﯿﺒﻠﻏأ ﻞﻤﻛ ﺎﻨﻬﻟ
( اﻟﻤﻔﺮاس اﻟﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻬﺬا اﻟﻤﻨﺸﻮر ﯾﺒﯿﻦ ﻣﺴﺘﻮﯾﺎت اﻟﻤﻘﺎﻃﻊ ﻛﺎﻵﺗﻲ ) اﻟﺼﻮره اﻟﺜﺎﻧﯿﻪ
-4-

ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻟﻮرديLand mark is Fourth ventricle لوﻷا ﻊﻄﻘﻤﻟا
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻟﺒﺮﺗﻘﺎﻟﻲLand marks is Frontal and occipital horns of lateral ventricle ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻊﻄﻘﻤﻟا
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻷزرقLand marks is Body of lateral ventricle ﺚﻟﺎﺜﻟا ﻊﻄﻘﻤﻟا
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻻﺻﻔﺮFrontal and parietal lobes ﻪﯿﻓ ﻦﯿﺒﯾ ﻊﺑاﺮﻟا ﻊﻄﻘﻤﻟا
ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻻﺧﻀﺮparietal lobe ﺲﺑ ﻲﺑ ﻦﯿﺒﯾ ساﺮﻔﻤﻟﺎﺑ ﻦﯿﻌﻄﻘﻣ ﺮﺧا ﺲﻣﺎﺨﻟا ﻊﻄﻘﻤﻟا
-5-

اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ
Normal calicified structures in the brain
ﺑﺎﻟﺪﻣﺎغ وﻧﻌﺘﺒﺮ ﻫﺎي ﺗﻜﻠﺴﺎت ﻃﺒﯿﻌﯿﻪcalcified ﺎﻬﻓﻮﺸﻧ structures ﺾﻌﺑ كﺎﻨﻫ
Hyperdense ﻻن أﺛﻨﯿﻨﻬﻦ ﯾﻨﻄﻦhemorrhage ﺎﻫﺮﺒﺘﻌﻧ ﺚﯿﺤﺑ ﺎﻨﻤﻫﻮﺗ ﻻ ﻲﻛ ﻪﯿﻌﯿﺒﻄﻟا تﺎﺴﻠﻜﺘﻟا هﺬﻫ ﺔﻓﺮﻌﻣ ﺔﯿﻤﻫأ
CT bone window ﺑﺎﺳﺘﻌﻤﺎلhemorrhage or calcification يﺪﺼﻗ ﻦﯿﻨﺛﻻا ﻦﯿﺑ قﺮﻔﻧ نأ ﻦﻜﻤﯾ
أﻫﻢ اﻟﺘﻜﻠﺴﺎت اﻟﻄﺒﯿﻌﯿﻪ ﻫﻲ
Choroid plexus ( after the age of 20 ) .1
2. Pineal body
3. Basal ganglia
4. Falx
واﻟﺼﻮر أدﻧﺎه ﺗﺒﯿﻦ ﻫﺬه اﻟﺘﻜﻠﺴﺎت اﻟﻄﺒﯿﻌﯿﺔ
-6-

-7-

اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ
Subarachnoid hemorrhage(SAH)
(Hyperdense) ﻣﺜﻞ ﻣﺎﻫﻮ ﻣﻌﺮوف ان اﻟﻨﺰف ﺑﺎﻟﺪﻣﺎغ ﯾﺒﯿﻦ أﺑﯿﺾ ﺑﺎﻟﻤﻔﺮاس
ﻓﻲ ﻫﺬه اﻟﺤﺎﻟﻪ ﯾﺠﻲ اﺑﺎﻟﻨﻪ اﻧﻪ ﻫﻜﺬا،ساﺮﻔﻤﻟﺎﺑ نﺎﻜﻣ ﻦﻣ ﺮﺜﻛﺄﺑ (هﺮﺸﻄﻣ )هﺮﺸﺘﻨﻣ Hyperdense فﻮﺸﻧ نﺎﯿﺣﻻا ﺾﻌﺑ
SAH ﻧﺰف ﻣﻄﺸﺮ ﻣﻤﻜﻦ ان ﯾﻜﻮن
ﺑﻤﻌﻨﻰ أﺧﺮ ﻣﺎﻫﻲ اﻟﻤﻨﺎﻃﻖ اﻟﻲ ﻣﻦSAH نﻮﻜﯾ لﺎﻤﺘﺣأ لﻮﻘﻧو Hyperdense فﻮﺸﻧ غﺎﻣﺪﻟﺎﺑ نﺎﻜﻣ يﺎﺑ لﺄﺴﻧ ﻲﺠﻧ
Hyperdense ﯾﺴﺒﺐ ﺑﯿﻬﺎSAH نا ﻦﻜﻤﻤﻟا
1. Anterior and posterior hemispheric fissures
ﻛﻤﺎ ﻣﻮﺿﺤﻪ ﺑﺎﻟﺼﻮره ﺑﺎﻟﻠﻮن اﻟﺒﺮﺗﻘﺎﻟﻲ
2. Guadrigerminal cistern (normally it black)
ﻲﺠﺴﻔﻨﺒﻟا نﻮﻠﻟﺎﺑ هرﻮﺼﻟﺎﺑ ﻪﺤﺿﻮﻣ ﺎﻤﻛ
3. Syllivan fissure
قرزﻷا نﻮﻠﻟﺎﺑ هرﻮﺼﻟﺎﺑ ﺢﺿﻮﻣ ﺎﻤﻛ
-8-

اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎدس
Different substance have different relative densities thus ; different Hounsfield
ﺑﻤﻌﻨﻰ أﺧﺮ
If you are not sure what you are looking at ; measure it Hounsfield unite!!!!!
-9-

اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ
CVA
اﻟﻲ راح ﻧﺤﺠﻲ ﻋﻨﻪ ﻫﻨﺎ( اوIntracerebral) وا ﺎﻘﺑﺎﺳ ﻪﯿﻠﻋ ﻪﻨﯿﺠﺣو SAH ﺎﻨﻤﻬﯾ ﻲﻟا) فﺰﻧﺎﻣا CVA نا ﺎﻨﻠﻗ ﺎﻣ ﻞﺜﻣ
ﺧﺜﺮه
( ﻣﺎﺗﺒﯿﻦ ﺑﺎﻟﺒﺪاﯾﻪ ﯾﻌﻨﻲ اذا إﺟﻪ ﻣﺮﯾﺾ ﻋﻨﺪه أﻋﺮاض ﺳﺘﺮوك واﻟﻤﻔﺮاس ﻣﺎﺑﻲ ﺷﻲ ﻣﺎﻧﻜﻮلIschemic) ﻪﯾﺮﺜﺨﻟا ﻪﻄﻠﺠﻟا
(No hemorrhage) ﻧﻮرﻣﻞ ﻧﻜﻮل
lobes ووﺻﻔﻬﺎ ﺣﺴﺐCSF نﻮﻟ ﻦﻣ ﺢﺘﻓاو غﺎﻣﺪﻟا نﻮﻟ ﻦﻣ ﻖﻤﻏأ Hypodense ﻦﯿﺒﺗ Acute ﺎﻣا ﻪﯾﺮﺜﺨﻟا ﻪﻄﻠﺠﻟا
3 و2 و1 رﻮﺻ ﻲﻓ ﺎﻤﻛ
-10-

CSF وﻟﻮﻧﻬﺎ ﻣﺜﻞ ﻟﻮنHypodense نﻮﻜﺗ ﻪﻤﯾﺪﻘﻟا CVA ﺎﻣا
4 ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺼﻮرة
-11-

واﺛﻨﺎء اﻟﻮﺻﻒlobes يﺎﺑ ﻪﻌﻗﻮﻣ ﺐﺴﺣو Hyperdense ﺾﯿﺑأ ﻦﯿﺒﯾ intracerebral hemorrhage ﺎﻣا
اﻛﻮ ﺣﻮل اﻟﻨﺰفmass effect ﻮﻛا shift midline ﻮﻛا Ventricular Extension ﻮﻛا فﻮﺸﻧ نﺎﻜﻤﻟاو ﻢﺠﺤﻟا
5 اﺳﻮد ﺣﻮل اﻟﻨﺰف ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﺻﻮرهRim ﻞﻜﺷ ﻰﻠﻋ ﻦﯿﺒﺗ ﻲﻟا cerebral Oedema
-12-